ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУ

Ағымдағы жылдың қаңтар-қазан айларының қорытындысы бойынша Тараз қаласының негізгі әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштерінде оң динамика қалыптасты.
Өнеркәсіп өнімінің көлемі 19,3 пайызға өсіп, 570,2 млрд теңгені құрады. Инвестициялар көлемі 27,1 пайызға артып, 171,0 млрд теңгеге жетті. Құрылыс жұмыстары 35,8 пайызға өсіп, 76,1 млрд теңгені құрады. Ауыл шаруашылығының жалпы өнімі 1,7 есеге артып, 21,8 млрд теңгені құрады. Бөлшек сауда айналымы 100,5 пайыз деңгейінде (325,5 млрд теңге), пайдалануға берілген тұрғын үй көлемі 100,1 пайыз деңгейінде (325,9 мың шаршы метр) қалыптасты.

ИНВЕСТИЦИЯ ТАРТУ

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев 2024 жылғы 8 қыркүйектегі «Жасанды интеллект дәуіріндегі Қазақстан: өзекті мәселелер және оны түбегейлі цифрлық өзгерістер арқылы шешу» атты Қазақстан халқына Жолдауында инвестиция тарту бағытында бірқатар міндеттер жүктеген болатын. Осы тапсырмаларды іске асыру аясында Тараз қаласында экономикалық өсімді қамтамасыз ету және жаңа өндіріс орындарын ашу бағытында кешенді жұмыстар жүргізілуде.

2023–2024 жылдары жалпы құны 21,4 млрд теңгені құрайтын 7 инвестициялық жоба іске асырылып, 395 жаңа жұмыс орны құрылды.

2023 жылы іске асырылған жобалар:

«Дәмді Себет» ЖШС - ұннан жасалған кондитерлік өнімдер өндірісі, құны 700 млн теңге, 105 жұмыс орны.

«Джон БанметаллПром» ЖШС - мырыш және қорғасын оксиді өндірісін қайта құру, құны 6,8 млрд теңге, 50 жұмыс орны.

«KISK» ЖШС - металл құю цехын қайта жаңғырту, құны 1,87 млрд теңге, 80 жұмыс орны.

«Taraz Plastic» ЖШС - полипропилен шпагатын өндіру желісі, құны 200 млн теңге, 20 жұмыс орны.

2024 жылы іске асырылған жобалар:

«Алель Агро» АҚ Жамбыл филиалы - өндірістік инкубатор құрылысы, құны 2,6 млрд теңге, 50 жұмыс орны.

«Alina Group» ЖШС - құрғақ құрылыс қоспалары зауыты, құны 6,9 млрд теңге, қуаттылығы жылына 350 мың тонна, 60 жұмыс орны.

«Alash Prom» ЖШС - автоклавты газдалған бетон өндірісі, құны 2,4 млрд теңге, қуаттылығы 50 мың м³, 30 жұмыс орны.

2025 жылы іске қосылған жобалар:

(Барлық деректер сақталды, стиль реттелді.)

«КазКаспийГидроСельхозТехнология» ЖШС - тамшылатып суару жүйесі зауыты, құны 2,8 млрд теңге, 35 жұмыс орны.

«Югай Юг Такси» ЖК - электр такси қызметі және зарядтау станциясы, құны 420 млн теңге, 26 жұмыс орны.

«UpAdal» ЖШС - кептірілген нан үгінділерін өндіру, құны 300 млн теңге, 18 жұмыс орны.

«KAKN (ALFA)» ЖШС - шыңдалған шыны өндірісі, құны 1,5 млрд теңге, 20 жұмыс орны.

«I CONS» ЖШС - өндірістік алаңдар құрылысы, құны 1,4 млрд теңге, 20 жұмыс орны.

«ЭФЕН» ЖШС - «Аструм» демалыс ойын-сауық кешені, құны 3,5 млрд теңге, 100 жұмыс орны.

«KazGeoEnergy» ЖШС - әк өндірісі, құны 1 млрд теңге, 20 жұмыс орны.

«Тараз-Цемент Строй» ЖШС - өндірістік алаңдар құрылысы, құны 2,8 млрд теңге, 10 жұмыс орны.

«Даулет Холдинг» ЖШС - ішкі есіктер өндірісі, құны 300 млн теңге, 40 жұмыс орны.

«Nur Prestige» ЖШС - жылу оқшаулағыш фасадтар мен фибробетон өндірісі, құны 500 млн теңге, 40 жұмыс орны.

«Казметан» ЖШС - газ толтыру компрессорлық станциясы, құны 1,5 млрд теңге, 50 жұмыс орны.

Жыл соңына дейін іске асырылатын жобалар:

«KazIndustrial Stroi» ЖШС - бетон төсемесін өндіру, құны 2,8 млрд теңге, 15 жұмыс орны.

«South Holiday» ЖШС - демалыс орталығының II кезеңі (қонақ үй құрылысы), құны 1 млрд теңге, 10 жұмыс орны.

«ТаразКожОбувь» ЖШС - тері өндірісі, құны 650 млн теңге, 40 жұмыс орны.

«Alem Beton kz» ЖШС - асфальтбетон өндірісі, құны 1 млрд теңге, 20 жұмыс орны.
 

АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ САЛАСЫ

2023 - 2024 жылдары ауыл шаруашылығы саласында жалпы құны 7,1 млрд теңгені құрайтын 13 инвестициялық жоба іске асырылып, 324 жұмыс орны ашылды.

2023 жыл:

(Барлық көрсеткіштер сақталды.)

«Дәмді Себет» ЖШС - кондитерлік цех, 135 жұмыс орны, құны 700 млн теңге.

«Алель Агро» АҚ - инкубаторлық цех, 60 жұмыс орны, құны 3,5 млрд теңге.

«Пышка» ЖШС - кондитерлік цех, 28 жұмыс орны, құны 350 млн теңге.

«Хлебный Дар» ЖК - наубайхана жабдықтары, 20 жұмыс орны, құны 26,9 млн теңге.

«Ауыл-Береке» базарында «КТО Тараз» - 21 камералық 4 қойма (7000 м²), құны 1 млрд теңге.

2024 жыл:

«Көкжиек-2030» ЖШС - сүт өңдеу, 15 жұмыс орны, құны 20 млн теңге.

«Ауыл-Береке» базарында «КТО Тараз» - 21 камералық 2 қойма (2000 м²), құны 500 млн теңге.

«Шалқаров» ЖК - сүт өңдеу, 5 жұмыс орны, құны 6 млн теңге.

«TNOLOSA» ЖШС - газдалған сусындар цехы, 15 жұмыс орны, құны 300 млн теңге.

«Ақылбекова» ЖК - сүт өңдеу құрылғылары, 2 жұмыс орны, құны 2 млн теңге.

«Қасымов» ЖК - наубайхана құрылғылары, 4 жұмыс орны, құны 8 млн теңге.

«Шах» ЖШС - шұжық цехына арналған жабдықтар, құны 200 млн теңге, 20 жұмыс орны.

«Зербұлақ» - форель шаруашылығы, құны 500 млн теңге, 20 жұмыс орны.

2025 жылы іске қосылған жобалар:

(Сөздер өзгертілген жоқ, тек ресми стильге келтірілді.)

«ОРЦ Тараз» ЖШС - көкөніс қоймасы, құны 1,1 млрд теңге, 3 жұмыс орны.

«Rich Gold» ЖШС - алма өңдеу цехы, құны 420 млн теңге, 25 жұмыс орны.

«Бидай нан» ЖШС - нан зауытына құрылғы, құны 13 млн теңге, 2 жұмыс орны.

«Костянкин» ЖШС - сүт зауыты жабдықтары, құны 7 млн теңге, 3 жұмыс орны.

«Ким» ЖШС - наубайхана жабдықтары, құны 19 млн теңге, 8 жұмыс орны.

«Каусар» ШҚ - көкөніс сақтау тоңазытқышы, құны 500 млн теңге, 3 жұмыс орны.

«Хлебный Дар» ЖШС - кондитерлік өнімдер дүкені, құны 24 млн теңге, 5 жұмыс орны.

«Шалқаров» ЖШС - сүт зауыты жабдықтары, құны 16 млн теңге, 2 жұмыс орны.

«Алель Агро» ЖШС - құс етін сою алаңы, құны 2,5 млрд теңге, 200 жұмыс орны.
 

Жыл соңына дейін іске асырылатын жобалар:

«TRZ Agro» ЖШС - көкөніс сақтау қоймасы, құны 1,8 млрд теңге, 7 жұмыс орны.

«Тараз Цемент Строй» ЖШС - көкөніс қоймасы, құны 550 млн теңге, 6 жұмыс орны.

«Каусар» ШҚ - көкөніс қоймасы, құны 680 млн теңге, 5 жұмыс орны.
 

ТУРИЗМ САЛАСЫ

Қалада 28 туристік ұйым, 123 орналастыру орны және 12 туристік нысан жұмыс істейді («Көне Тараз», «Тектұрмас», «Қарахан» кесенесі, «Төрткүл» керуен сарайы, т.б.). Барлық нысан инфрақұрылыммен толық қамтамасыз етілген.

2025 жылдың II тоқсанында қалаға келушілер саны 56 411 адамды құрап, 12,2 пайызға өсті.
— ішкі туристер: 55 400 адам (+12%)
— шетел туристері: 1 011 адам (+19%)

2025 жылдың қаңтар-қазан айларында туризм саласына салынған инвестиция 18,2 млрд теңгені құрап, 22,9 пайызға артты.
 

Инвестициялық жобалар:

«Ежелгі бекініс» жобасының III кезеңі - 505 млн теңге, 2025 ж. мамырда іске асырылды.

«Эфен» ЖШС - «Аструм» демалыс аумағы - 3,5 млрд теңге, 2025 ж. маусымда ашылды.

«South Holiday» II кезеңі (қонақ үй) - 1,2 млрд теңге, 2025 ж. қарашада пайдалануға беріледі.

«Hilton» қонақүйі («Атлас Эстейт» ЖШС) - 4,2 млрд теңге. Іске қосу мерзімі - 2026 жылғы қазан айы.

Өткен жылдың 27–28 қыркүйегінде «Көне Тараз» кешенінде III Халықаралық қолөнершілер фестивалі өтіп, қала Дүниежүзілік қолөнершілер қалаларының тізіміне енгізілді.

Ағымдағы жылы «Тектұрмас» кешенінде «Көне қамал» қорғанының құрылысы аяқталып, пайдалануға берілді. Туризмді дамытуда жергілікті кәсіпкерлердің үлесі айрықша: қонақүйлер, демалыс аймақтары, мейрамханалар желісі кеңейіп келеді.

ШАҒЫН ЖӘНЕ ОРТА БИЗНЕС

2025 жылдың қаңтар–қазан айларының қорытындысы бойынша Тараз қаласында шағын және орта кәсіпкерліктің 49 867 субъектісі тіркелген (2024 жылы – 43 886). Оның құрылымы төмендегідей:

шағын кәсіпкерлік - 7 494 бірлік,

орта бизнес - 50 бірлік,

жеке кәсіпкерлер - 40 420,

шаруа қожалықтары - 1 903 бірлік.

Олардың ішінде нақты жұмыс істеп тұрғаны - 44 442 субъект (2024 жылы – 37 694), бұл тіркелгендердің 89,1%-ын құрайды. Жұмыс істеп тұрған субъектілердің үлесі:

шағын - 5 636,

орта - 50,

жеке кәсіпкерлер - 37 034,

шаруа қожалықтары - 1 699,

жұмыс істемейтіндері - 5 425 бірлік.

2024 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда жаңадан тіркелген кәсіпкерлік нысандары 5 981 бірлікке артты.

Шағын және орта кәсіпкерлікте жұмыспен қамтылғандар саны 76 683 адамды құрап отыр (2024 жылы – 70 030 адам). Оның ішінде:

шағын бизнес - 22 804 адам,

орта бизнес - 6 395 адам,

жеке кәсіпкерлер - 45 166 адам.

Өндірілген өнім көлемі 400,8 млрд теңгеге жетіп, өткен жылмен салыстырғанда 17%-ға өсті. Оның ішінде:

шағын субъектілер - 159,4 млрд теңге,

орта бизнес - 51,2 млрд теңге,

жеке кәсіпкерлер - 189,4 млрд теңге,

шаруа қожалықтары - 698 млн теңге.

Кәсіпкерлікті қолдау бағытында «Бірыңғай кешенді бағдарлама» және «Өрлеу» бағдарламасы аясында «Даму» қоры арқылы Тараз қаласы бойынша 19,8 млрд теңгеге 131 жоба қаржыландырылды:

пайыздық мөлшерлемені субсидиялау - 7,6 млрд теңгеге 31 жоба;

банк кредиттеріне кепілдік беру - 3,3 млрд теңгеге 72 жоба;

«Өрлеу» бағдарламасы - 4,7 млрд теңгеге 28 жоба.

2025 жылдың басынан бастап қаласында 6 мейрамхана мен кафе, 21 дүкен, 2 монша, 6 қонақ үй, 10 сауда орталығы, 4 ойын-сауық орталығы және 1 дәріхана ашылып, өз жұмысын бастады.

БАЗАРЛАРДЫ ҚАЙТА ЖАҢҒЫРТУ

Бүгінгі таңда Тараз қаласында 15 сауда базары жұмыс істейді. Оның 14-і әмбебап, 1-і арнайы мамандандырылған базар болып табылады. Қала базарларындағы жалпы сауда орындарының саны 7 493, оның ішінде жалға алушылар - 4 691 тұлға.

«Сауда орындарын жаңғырту» жөніндегі жол картасы аясында «Нұралы» базарында қайта жаңғырту жұмыстары толық аяқталды. Ал «Жібек жолы», «Салтанат», «Якка сарай» базарларында жаңғырту жұмыстары жалғасуда.

Жол картасына сәйкес барлық жаңғырту жұмыстары 2026 жылғы 1 қаңтарға дейін аяқталуы тиіс. Жаңғырту жұмыстарының басты мақсаты – сатып алушылар мен сатушыларға ыңғайлы, заманауи және қауіпсіз сауда ортасын қалыптастыру.

БЮДЖЕТ ТҮСІМДЕРІ

Қалалық бюджет түсімдері соңғы үш жылда айтарлықтай өсім көрсетті:

салықтық түсімдер - 211,8%-ға,

салықтық емес түсімдер - 201,8%-ға ұлғайды.

2022 жылдың қорытындысы бойынша қала бюджетіне 19,0 млрд теңге түссе, 2024 жылдың соңында бұл көрсеткіш 35,8 млрд теңгеге жетті. Ал 2025 жылға жоспарланған түсім көлемі 39 млрд теңгеден асады.

Бюджет кірістерін молайту мақсатында 2025–2027 жылдарға арналған арнайы іс-шаралар жоспары бекітіліп, әкімдікке қарасты мекемелер салық басқармасы, полиция департаменті, санитарлық-эпидемиологиялық бақылау қызметімен бірлесіп жүйелі жұмыстар жүргізуде.